Tạp chí khoa học là một loại hình báo chí đặc thù trong hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam, kết tinh giữa chức năng công bố học thuật và nhiệm vụ chính trị, tư tưởng của nền báo chí cách mạng. Với sứ mệnh lan tỏa tri thức, phản biện xã hội và góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, tạp chí khoa học trong thời gian qua đã khẳng định vai trò là “vũ khí sắc bén” trong kỷ nguyên mới, đặc biệt trong việc thúc đẩy cải cách thể chế, chuyển đổi số và phát triển lực lượng sản xuất tri thức quốc gia. Dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, Chủ nghĩa Mác – Lênin và pháp luật hiện hành, loại hình báo chí này thể hiện rõ tính lý luận, tính dẫn dắt và tính thực chứng trong đời sống chính trị, xã hội. Tuy nhiên, thực tiễn hoạt động cũng cho thấy không ít bất cập, nhất là trong khâu cấp phép và giám sát thực thi: một số tạp chí mang danh nghĩa khoa học nhưng vận hành như báo chí thời sự, xa rời tôn chỉ học thuật, thiếu chất lượng khoa học và tính phản biện chính sách. Bài viết này sẽ hệ thống hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng, tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, pháp luật hiện hành về báo chí và tạp chí khoa học; từ đó chỉ ra những tồn tại và đề xuất các kiến nghị nhằm hoàn thiện thiết chế pháp lý cho loại hình báo chí đặc thù này trong bối cảnh mới.